In 2023, Antarctic sea ice declined to historically low levels, prompting researchers to use CMIP6 climate models to assess the event’s rarity and connection to climate change.

Vào ngày 19/4/2024 vừa qua, Tuyên bố New York về Ý thức của Động vật đã được công bố tại một hội nghị "Khoa học Mới nổi về Ý thức của Động vật" được tổ chức tại Đại học New York. Tuyên bố New York là một nỗ lực để thể hiện sự đồng thuận của giới khoa học về sự tồn tại trải nghiệm ý thức ở tất cả các loài có xương sống (bao gồm tất cả các loài (...) bò sát, lưỡng cư và cá) và nhiều loài không xương sống (bao gồm, ít nhất là, các loài mực ống, giáp xác mười chân và côn trùng). Về mặt khoa học, Tuyên bố New York là một bước tiến bộ lớn cho nhân loại, nhưng nó cũng sẽ khiến cho nhiều người có ý thức hơn về các thách thức đạo đức liên quan đến động vật có trải nghiệm ý thức. Bài viết này sẽ bàn về các cách tiếp cận triết học đối với vấn đề đạo đức của việc giết các sinh vật có tri giác để từ đó chỉ ra nan đề đạo đức đang hiện hữu trong xã hội loài người: Để duy trì sự tồn tại của con người, loài được xem là có đạo đức, thì chúng ta lại vi phạm đạo đức của chính chúng ta, là sát sinh các loài có giá trị nội tại, ý thức, hay tri giác khác. Nan đề đạo đức này đã tồn tại trong xã hội loài người từ rất lâu trước đây. Nhiều giải pháp đã được đề xuất và ứng dụng vào thực tế nhầm giải quyết nan đề này, như cách tiếp cận bất bạo lực và ăn chay của Phật giáo, việc áp dụng luật Hồi giáo và các nghi lễ thiêng liêng đối với động vật trong Hồi giáo, các phòng trào đòi quyền cho động vật và thực hiện tuyệt chủng tự nguyện ở các nước phương Tây, hay chế biến thịt sử dụng tế bào động vật. Tuy nhiên, dù cách nào đi nữa thì hiện nay chúng ta vẫn chưa thể hoàn toàn giải quyết được nan đề đạo đức, đó là các sinh vật có tri giác vẫn tiếp tục bị giết vì sự sinh tồn của con người. Chúng tôi cho rằng giải pháp khả thi nhất hiện nay đó là thay đổi văn hóa tiêu dùng thực phẩm ở hiện tại, xây dựng các giá trị văn hóa thặng dư sinh thái, và thúc đẩy các giải pháp hòa bình. (shrink)

The global water crisis is being exacerbated by climate change, even in the United States. Recycled water is a feasible alternative to alleviate the water shortage, but it is constrained by humans’ perceptions. The current study examines how residents’ water scarcity awareness and climate change belief influence their willingness to use recycled water directly and indirectly. Bayesian Mindsponge Framework (BMF) analytics was employed on a dataset of 1831 residents in Albuquerque, New Mexico, an arid inland region in the US. We (...) discovered that residents’ willingness to use direct recycled potable water is positively affected by their awareness of water scarcity, but the effect is conditional on their belief in the impacts of climate change on the water cycle. Meanwhile, the willingness to use indirect recycled potable water is influenced by water scarcity awareness, and the belief in climate change further enhances this effect. These findings implicate that fighting climate change denialism and informing the public of the water scarcity situation in the region can contribute to the effectiveness and sustainability of long-term water conservation and climate change alleviation efforts. (shrink)

Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa chưa có tiền lệ trong lịch sử. Đó là nền kinh tế vừa mang những nét tương đồng với kinh tế thị trường nói chung lại vừa mang những điểm khác biệt, riêng có là theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Chức năng quản lý kinh tế của nhà nước tồn tại trong mọi nhà nước và trong mọi giai đoạn tồn tại và phát triển của mỗi nhà nước. Chỉ có khác giữa các nhà nước trong thực hiện chức năng quản lý kinh tế ở cách thức thực hiện chức năng. Ở nước ta hiện nay, đổi mới và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đang là nhiệm vụ trọng tâm, nên cần (...) coi quản lý kinh tế của Nhà nước là chức năng chủ yếu, đóng vai trò quan trọng trong các chức năng của Nhà nước. (shrink)

Chỉ còn một vài ngày nữa cả nước ta sẽ đón chào ngày lễ Quốc tế Lao động 1/5. Sẽ thật ý nghĩa khi ta kiểm đếm và nhìn lại các tác động và giá trị của thành quả lao động trước đây, để từ đó tạo động lực cùng hướng tới tương lai hăng say lao động.

For a long time, many people have thought that one cannot have both beauty and wisdom. Therefore, many jokes have spread around about the misplacement of beauty and wisdom. Nonetheless, there’s been no logic or evidence behind the belief and jokes.

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). Trong bối (...) cảnh các hoạt động kinh tế và xã hội ngày càng được kết nối tốt hơn thông qua IoT, và sắp tới đây là tiềm năng tích hợp AI vào hầu như mọi mặt của đời sống ở cả thế giới thực và thế giới ảo, thì không chỉ cá nhân, mà cả doanh nghiệp và quốc gia cũng sẽ phải đối mặt với các thách thức chưa từng có tiền lệ đối với rủi ro về an ninh thông tin. Sự mở rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Các câu hỏi này sẽ được trả lời thông qua bài viết. (shrink)

Ngụ ngôn về ông bói cá cho biết ông là nhân vật khá tinh nghịch, có lúc ngớ ngẩn như trẻ con, nhưng nhiều khi không thiếu những lời triết lý cũng ra gì phết! Vậy nên tác giả bình sách N. P. Tri cho rằng, chuyện của ông dành cho cả trẻ em lẫn người đã trưởng thành cũng rất có lý. Ở một góc nhìn khác, tác giả D. T. M. Phượng lại nhận thấy một dịp để người (...) đọc đồng hành, phiêu lưu cùng với ông “triết gia Xóm Chim” để có thể đánh giá xem ông ấy ngẩn ngơ thật hay không. (shrink)

Trong một nghiên cứu gần đây được công bố trên Tạp chí Scientific Reports, các nhà nghiên cứu đã lần đầu tiên ghi lại việc động vật hoang dã sử dụng một loại cây có dược tính để chữa lành vết thương.

Studying the psychology behind the purchase of eco-friendly products and second-hand items can offer valuable insights to promote sustainable consumer behavior. This paper examines factors influencing Italian consumers’ willingness to pay regarding bio-based clothing and second-hand items. Drawing from data collected from 402 Italian participants, we examine how motivations and socio-demographic factors are associated with willingness to pay in the context of sustainable fashion. Our findings reveal that motivations related to environmental concerns are positively associated with consumers’ willingness to pay (...) higher premiums for bio-based clothing. Higher income and education levels are also associated with the willingness to pay higher premiums. Meanwhile, motivation related to vintage appeal is associated with lower desired discounts for second-hand items, particularly among older consumers. Gender differences also influence discount preferences, with men seeking larger discounts on second-hand clothing compared to women. By providing insights into Italian consumers’ sustainable fashion choices, this study offers implications for businesses, policymakers, and researchers aiming to promote eco-conscious consumption and sustainability in the fashion industry. (shrink)

This research employs the Bayesian network modeling approach, and the Markov chain Monte Carlo technique, to learn about the role of lies and violence in teachings of major religions, using a unique dataset extracted from long-standing Vietnamese folktales. The results indicate that, although lying and violent acts augur negative consequences for those who commit them, their associations with core religious values diverge in the final outcome for the folktale characters. Lying that serves a religious mission of either Confucianism or Taoism (...) (but not Buddhism) brings a positive outcome to a character (βT_and_Lie_O= 2.23; βC_and_Lie_O= 1.47; βT_and_Lie_O= 2.23). A violent act committed to serving Buddhist missions results in a happy ending for the committer (βB_and_Viol_O= 2.55). What is highlighted here is a glaring double standard in the interpretation and practice of the three teachings: the very virtuous outcomes being preached, whether that be compassion and meditation in Buddhism, societal order in Confucianism, or natural harmony in Taoism, appear to accommodate two universal vices—violence in Buddhism and lying in the latter two. These findings contribute to a host of studies aimed at making sense of contradictory human behaviors, adding the role of religious teachings in addition to cognition in belief maintenance and motivated reasoning in discounting counterargument. (shrink)

The water scarcity crisis is becoming more severe across the globe and recycled water has been suggested as a feasible solution to the crisis. However, expanding the use of potable and recycled public water has been hindered by public acceptance. Previous studies suggest threat perception and trust of provided information have positive linear relationships with recycled water acceptance. However, given the complex filtering role of trust in the human mental process, we argue that the effects of threat perception and trust (...) may have non-linear relationships with acceptance of recycled water for drinking. To support and validate this argument, we employed Bayesian Mindsponge Framework analytics on 726 Spanish residents. We found that individuals more concerned about water shortage are less likely to accept using recycled water for drinking if their trust in the water quality and safety is low. Meanwhile, people more concerned about water shortage are more likely to accept using recycled water for drinking if they trust the water quality and safety. The findings suggest the non-linear relationships between threat perception, trust, and recycled water acceptance while validating mindsponge-based reasoning. Moreover, the results also highlight the importance of trust in influencing the mental process’s outcome: recycled water acceptance. (shrink)

Thời trang nhanh vốn được biết đến là ngành công nghiệp tỷ đô với những cuộc chạy đua giữa các thương hiệu để cho ra mắt những thiết kế mới liên tục, đi cùng với đó là thời gian từ khâu sản xuất tới khi bị vứt bỏ ngày càng bị cắt ngắn để tối đa hóa lợi nhuận. Đây là một ví dụ rất điển hình của văn hóa thâm hụt sinh thái trong giới kinh doanh [1]. Cũng vì (...) lý do này, ngành công nghiệp thời trang đã bị chỉ trích vì tạo ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, như thải ra 10% tổng lượng khí thải carbon, là ngành công nghiệp xả nước thải lớn thứ 2 trên thế giới, và chỉ riêng việc giặt các loại vải dệt tổng hợp như polyester đã thải ra 35% tổng số hạt vi nhựa trong đại dương [2]. (shrink)

Có thể tất cả chúng ta đều đã nghe đâu đó về cụm từ biến đổi khí hậu và sự nóng lên của trái đất, và kèm theo đó là những hậu quả nghiêm trọng của nó. Tuy nhiên, các thông tin và khái niệm đấy không còn xa xôi trên sách báo hay các nghiên cứu khoa học nữa, mà đang dần trở nên rõ ràng hơn. Điều này đồng nghĩa với việc tình hình biến đổi khí hậu đã (...) trở nên rất nguy cấp. (shrink)

Vietnam, with a geographical proximity and a high volume of trade with China, was the first country to record an outbreak of the new Coronavirus disease (COVID-19), caused by the Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2 or SARS-CoV-2. While the country was expected to have a high risk of transmission, as of April 4, 2020—in comparison to attempts to contain the disease around the world—responses from Vietnam are being seen as prompt and effective in protecting the interests of its citizens, (...) with 239 confirmed cases and no fatalities. This study analyzes the situation in terms of Vietnam’s policy response, social media and science journalism. A self-made web crawl engine was used to scan and collect official media news related to COVID-19 between the beginning of January and April 4, yielding a comprehensive dataset of 14,952 news items. The findings shed light on how Vietnam—despite being under-resourced—has demonstrated political readiness to combat the emerging pandemic since the earliest days. Timely communication on any developments of the outbreak from the government and the media, combined with up-to-date research on the new virus by the Vietnamese science community, have altogether provided reliable sources of information. By emphasizing the need for immediate and genuine cooperation between government, civil society and private individuals, the case study offers valuable lessons for other nations concerning not only the concurrent fight against the COVID-19 pandemic but also the overall responses to a public health crisis. (shrink)

Văn hóa thặng dư sinh thái là tập hợp các thái độ, giá trị, niềm tin và hành vi bảo vệ và tôn tạo môi trường được chia sẻ bởi một cộng đồng nhằm giảm tác động tiêu cực của con người tới môi trường, giúp bảo tồn và phục hồi thiên nhiên [1]. Đây được xem là giải pháp để con người có thể sống hòa hợp với thiên nhiên và hướng tới bảo vệ môi trường một cách dài (...) hạn và bền vững. (shrink)

- Sự phát triển của công nghệ thông minh đã khiến bài toán về mô hình hóa quá trình chắt lọc từ biển thông tin hỗn loạn để tạo ra tri thức hữu ích ngày càng trở nên cấp thiết. Bài viết giới thiệu mô hình hành vi chấp nhận công nghệ qua tiếp biến văn hóa mindsponge, gọi tắt là mô hình MTAM. - Lý thuyết về sự sàng lọc qua tiếp biến văn hóa về công nghệ cho chúng (...) ta ba gợi ý để giảm bớt sự hỗn loạn của biển thông tin. - Ưu tiên trong việc làm rõ về giá trị cốt lõi của cá nhân và tổ chức, qua đó phân tích sự tính tương thích của các hệ thống công nghệ mới, thông tin mới với các giá trị đó. - Việc phát triển chuyên môn sâu, có tính kỉ luật giúp nền tảng bộ lọc thông tin của các cá nhân và tổ chức trở nên mạch lạc hơn. - Cuối cùng, việc đổi mới và sáng tạo để thích nghi trong điều kiện chuyển đổi số và công nghệ phát triển như vũ bão là quá trình đồng thời phản tỉnh về giá trị cốt lõi, kỉ luật phát triển chuyên môn sâu, nhằm tạo ra kết nối thông tin mới có tính giải thích, suy phóng cao. -/- . (shrink)

Through analyzing policy and regulatory documents as well as in-depth interviews with experts, this study aims to address two research purposes. First, inspired by Europe's institutional autonomy scorecard, this study aims to introduce a similar one that appropriates to the Vietnam’s context. Vietnam's scorecard also has four dimensions as like the European one, these are: academic, organizational, staffing and financial. Nevertheless, the differences include: (i) the selection of specific indicators corresponding to each dimension of the scorecard; and (ii) the scoring (...) system of the autonomy level pertaining to each indicator. These differences reflect the local attributes of Vietnam which are dissimilar to the European context. Second, Vietnam's institutional autonomy scorecard would be adopted to measure the levels of autonomy regarding four types of universities in Vietnam: (i) Vietnam national universities; (ii) autonomous public universities; (iii) regular public universities; and (iv) private universities. Findings of this study does not only provide implications for Vietnamese policymakers and institutional leaders but also stakeholders in other countries. We encourage scholars in other countries to employ a similar approach to develop scorecards that are appropriate to their local contexts. (shrink)

Bài viết này giới thiệu năm yếu tố tiền đề đó với mục đích gia tăng nhận thức về quan hệ giữa người và máy trong bối cảnh công nghệ ngày càng thay đổi cuộc sống thường nhật. Năm tiền đề bao gồm: Tiền đề về cấu trúc xã hội, văn hóa, chính trị, và lịch sử; về tính tự chủ và sự tự do của con người; về nền tảng triết học và nhân văn của nhân loại; về hiện (...) tượng tiếp biến văn hóa sinh ra từ tương tác giữa người và máy; về tam giác tương tác giữa con người với máy tính, giữa con người với con người, và giữa con người với thiên nhiên. Trên cơ sở giải thích rõ về năm tiền đề này, bài viết đã đưa ra ba gợi ý cho Việt Nam về việc phát triển, ứng dụng, và quản lý trí tuệ nhân tạo. (shrink)

Starting with the first international publication of Le Van Thiem (Lê Văn Thiêm) in 1947, modern mathematics in Vietnam is a longstanding research field. However, what is known about its development usually comes from discrete essays such as anecdotes or interviews of renowned mathematicians. We introduce SciMath—a database on publications of Vietnamese mathematicians. To ensure this database covers as many publications as possible, data entries are manually collected from scientists’ publication records, journals’ websites, universities, and research institutions. Collected data went (...) through various verification steps to ensure data quality and minimize errors. At the time of this report, the database covered 8372 publications, profiles of 1566 Vietnamese, and 1492 foreign authors since 1947. We found a growing capability in mathematics research in Vietnam in various aspects: scientific output, publications on influential journals, or collaboration. The database and preliminary results were presented to the Scientific Council of Vietnam Institute for Advanced Study in Mathematics (VIASM) on November 13th, 2020. (shrink)

To achieve herd immunity against Covid-19, the willingness of residents to get vaccinated and successful vaccination policies go hand in hand. This paper aims to understand the perceptions, acceptance, hesitation, and refusal of Covid-19 vaccines in Nghe An, Vietnam. We used an online survey to collect data during March of 2021. The Bayesian regression model (BRM) was used to identify the factors affecting vaccination decisions. The empirical results show that respondents’ livelihoods were considerably affected by the Covid-19 pandemic, and there (...) was a subtle difference in Covid-19 impacts on the lives of urban residents and their rural counterparts. In addition, respondents reported an overall positive attitude towards Covid-19 vaccination in which 84.28% were willing to get vaccinated, 14.85% were hesitant, and 0.87% refused vaccination. Their vaccination decisions were associated with vaccine side effects, information, income, job type, gender, and trust in government. Our findings offer policy implications for devising strategies for vaccine distribution in the study area and beyond. (shrink)

Để hiểu rõ về chứng anendophasia và độc thoại nội tâm, chúng ta cần khám phá cách mà các quá trình nhận thức của con người tương tác với tự nhiên và có khả năng tiến hóa để giúp họ thích ứng với các tình huống khác nhau.

Can green growth policies help protect the environment while keeping the industry growing and infrastructure expanding? The City of Kitakyushu, Japan has actively implemented eco-friendly policies since 1967 and recently inspired the pursuit of sustainable development around the world, especially in the Global South region. However, empirical studies on the effects of green growth policies are still lacking. This study explores the relationship between road infrastructure development and average industrial firm size with air pollution in the city through the Environmental (...) Kuznets Curve (EKC) hypothesis. Auto-Regressive Distributed Lag (ARDL) and Non-linear Auto-Regressive Distributed Lag (NARDL) methods were applied on nearly 50-years’ time series data, from 1967 to 2015. The results show that the shape of the EKC of industrial growth, measured by average firm size, depends on the type of air pollution: inverted N-shaped relationships with NO2 and CO, and the U-shaped relationships with falling dust particle and Ox. Regarding infrastructure development, on the one hand, our analysis shows a positive effect of road construction on alleviating the amount of falling dust and CO concentration. On the other hand, the emissions of NO2 and Ox are shown to rise when plotted against road construction. The decline of CO emission, when plotted against both industrial growth and road development, indicates that the ruthlessness of the local government in pursuing green growth policies has been effective in this case. However, the story is not straightforward when it comes to other air pollutants, which hints at the limits of the current policies. The case of Kitakyushu illustrates the complex dynamics of the interaction among policy, industry, infrastructure, and air pollution. It can serve as an important reference point for other cities in the Global South when policies are formed, and progress is measured in the pursuit of a green economy. Finally, as an OECD SDGs pilot city and the leading Asian green-growth city, policymakers in Kitakyushu city are recommended to revise the data policy to enhance the findability and interoperability of data, as well as to invest in the application of big data. (shrink)

Can green growth policies help protect the environment while keeping the industry growing and infrastructure expanding? The City of Kitakyushu, Japan, has actively implemented eco-friendly policies since 1967 and recently inspired the pursuit of sustainable development around the world, especially in the Global South region. However, empirical studies on the effects of green growth policies are still lacking. This study explores the relationship between road infrastructure development and average industrial firm size with air pollution in the city through the Environmental (...) Kuznets Curve (EKC) hypothesis. Auto-Regressive Distributed Lag (ARDL) and Non-linear Auto-Regressive Distributed Lag (NARDL) methods were applied on nearly 50-years’ time series data, from 1967 to 2015. The results show that the shape of the EKC of industrial growth, measured by average firm size, depends on the type of air pollution: inverted N-shaped relationships with NO2 and CO, and the U-shaped relationships with falling dust particle and Ox. Regarding infrastructure development, on the one hand, our analysis shows a positive effect of road construction on alleviating the amount of falling dust and CO concentration. On the other hand, the emissions of NO2 and Ox are shown to rise when plotted against road construction. The decline of CO emission, when plotted against both industrial growth and road development, indicates that the ruthlessness of the local government in pursuing green growth policies is effective in this case. However, the story is not straightforward when it comes to other air pollutants, which hint at limits in the current policies. The case of Kitakyushu illustrates the complex dynamics of the interaction among policy, industry, infrastructure, and air pollution. It can serve as an important reference point for other cities in the Global South when policies are formed, and progress is measured in the pursuit of a green economy. Finally, as an OECD SDGs pilot city and the leading Asian green-growth city, policymakers in Kitakyushu city are recommended to revise the data policy to enhance the findability and interoperability of data as well as to invest in the application of big data. (shrink)

Nhà văn hóa trong đời sống nông thôn Việt Nam - qua việc nghiên cứu, khảo sát về các hoạt động của nhà văn hóa Hương Xạ - xã Hương Xạ - huyện Hạ Hòa - tỉnh Phú Thọ -/- Nguyễn Thị Thúy Ngân -/- Luận văn tốt nghiệp năm 2016, ngành KHXH-NV.

Cuộc khủng hoảng 2007-2008 nổ ra ở Hoa Kỳ kéo theo sự lao dốc của các thị trường chứng khoán các nước cho thấy tồn tại tác động lan truyền từ thị trường này sang thị trường khác. Mục tiêu của bài nghiên cứu nhằm kiểm tra mức độ lan truyền trong tỷ suất lợi nhuận và độ biến động tỷ suất lợi nhuận từ các thị trường chứng khoán phát triển (Hoa Kỳ và Nhật Bản) đến tám thị trường (...) các nước mới nổi (Ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia, Hàn Quốc, Malaysia, Philippines, Đài Loan, Thái Lan) và Việt Nam. Nghiên cứu sử dụng các biến ngoại sinh là cú sốc từ thị trường Mỹ và Nhật Bản và hiệu ứng ngày trong mô hình ARMA(1,1)-GARCH(1,1) trên dữ liệu của các nước mới nổi khu vực châu Á và Việt Nam nhằm đánh giá tác động lan truyền. Nghiên cứu đưa ra một số kết quả như sau. Thứ nhất, hiệu ứng ngày tồn tại trên sáu trong số chín thị trường chứng khoán được nghiên cứu, ngoại trừ Ấn Độ, Đài Loan và Philippines. Thứ hai, tồn tại tác động lan truyền trong tỷ suất lợi nhuận giữa các thị trường với mức độ khác nhau, trong đó, Hoa Kỳ có tác động mạnh hơn đến thị trường Malaysia, Philippines và Việt Nam; ngược lại, Nhật Bản có hiệu ứng lan truyền cao hơn đến thị trường Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc và Thái Lan; đối với thị trường Indonesia, hiệu ứng lan truyền từ Hoa Kỳ và Nhật Bản là tương đương. Cuối cùng, nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng về hiệu ứng lan truyền trong độ biến động từ thị trường Hoa Kỳ và Nhật Bản đến các thị trường mới nổi khu vực châu Á và Việt Nam... (shrink)

Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam đã trở thành xu thế tất yếu và đang diễn ra ngày càng sâu rộng về nội dung và quy mô trên nhiều lĩnh vực, được bắt đầu từ năm 1986 khi Đại hội Đảng lần thứ VI mở đường cho công cuộc đổi mới nền kinh tế một cách toàn diện. Theo đó, Việt Nam gia nhập khối ASEAN năm 1995, tham gia vào khu vực mậu dịch tự (...) do ASEAN (AFTA) năm 1996, gia nhập APEC năm 1998, ký Hiệp định Thương mại Việt Nam- Hoa Kỳ năm 2000 và ký kết nhiều hiệp định thương mại, đầu tư khác. Năm 2007, Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Tổ chức thương mại thế giới WTO, là dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, bắt đầu quá trình hội nhập sâu rộng với thị trường quốc tế nói chung và trong lĩnh vực ngân hàng nói riêng. (shrink)

Tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc ngày 24-11-2021, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu: “Phát huy cao độ những giá trị văn hóa, sức mạnh và tinh thần cống hiến của mọi người Việt Nam, tạo nguồn lực nội sinh và động lực đột phá để thực hiện thành công mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2025, 2030, tầm nhìn 2045 mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra”. Xây dựng một hệ thống (...) các giá trị văn hóa có tính toàn cầu đối với vấn đề bảo vệ môi trường sinh thái, làm cho mọi quốc gia, mọi người hiểu và đánh giá đúng về vai trò của các giá trị văn hóa, đó là yếu tố quyết định thái độ và hành vi ứng xử của con người với môi trường và xã hội nhằm giữ vững một hệ sinh thái cân bằng và bền vững cho tương lai. Đó cũng là mục tiêu phát triển bền vững đất nước mà Đảng và Nhà nước ta hướng đến. (shrink)

Suốt quá trình lịch sử gần 80 năm qua, kể từ khi Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời năm 1945 đến nay, vai trò kinh tế của Nhà nước Việt Nam luôn được đánh giá cao và đã đóng góp công lao to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Điều này được thể hiện một cách khá rõ trong thực tế và phù hợp với tình hình nhiệm vụ cách mạng cũng (...) như tương ứng với mỗi thời kỳ phát triển kinh tế của đất nước. (shrink)

Ông Loftsson – người đứng đầu doanh nghiệp săn bắt cá voi thương mại cuối cùng tại Iceland lại không hề lo lắng về phán quyết này, dù nhiều người cho rằng nó có thể khiến doanh nghiệp của ông lao đao. Ông tin tưởng vào việc mình vẫn có thể tiếp tục đánh bắt vào năm sau và đưa ra những lập luận của riêng mình khi bị cáo buộc phá hoại môi trường.

Public parks play important roles in conserving biodiversity, promoting environmental sustainability, fostering community engagement, and enhancing the overall well-being of residents in urban areas. Nevertheless, finance is needed to maintain and expand the greenspaces in the parks. The current study aims to examine how perceptions of biodiversity loss consequences and park visitation frequency influence the residents’ willingness to contribute financially to tree-planting projects in public parks. Employing the Bayesian Mindsponge Framework analytics on a dataset of 535 Vietnamese urban residents, we (...) discovered that perceived health loss and knowledge erosion as consequences of biodiversity loss and park visitation frequency are directly positively associated with financial donation willingness. Meanwhile, the perceived economic growth loss was found to be indirectly positively associated with donation willingness through park visitation frequency, whereas the perceived loss of nature-based recreation opportunities exhibits the opposite indirect association. Based on these results, communication strategies focusing on the multifaceted benefits of biodiversity preservation and investments in public parks are recommended to improve urban residents’ financial support to park panting initiatives, accessibility to greenspaces, and connections with nature. These are crucial for promoting an eco-surplus culture that enhances biodiversity conservation and human well-being. (shrink)

Chúng ta có thể hiểu được phần nào động cơ dẫn đến sự xuất hiện của ‘Republic of Letters’, ‘Invisible College’ và các hiệp hội học thuật sau này trong thời kỳ đầu của khoa học hiện đại. Sự ra đời của các tạp chí khoa học đầu tiên có thể được xem là kết quả của một quá trình tiến hóa trong đó các nhà triết học và sử học tự nhiên cố gắng tìm cách cải thiện hiệu suất (...) và hiệu quả của việc lưu thông các thông tin khoa học. (shrink)

Vào thời kỳ khai sáng, để trao đổi ý tưởng khoa học, các nhà triết học và sử học tự nhiên thường xuất bản chung một quyển sách và viết thư cho nhau. Điều này tạo tiền đề cho việc thành lập các hội và các tạp chí khoa học đầu tiên trên thế giới. Các hội học thuật bao gồm Viện Hàn lâm Khoa học Leopoldina (năm 1652), Hội Hoàng gia Luân Đôn (1660), và Học viện Khoa học Pháp (...) (1666). Tạp chí khoa học đầu tiên là Journal des sçavans (tháng 01/1665) và ngay sau đấy là Philosophical Transactions of The Royal Society (tháng 03/1665). Việc xuất hiện các tạp chí học thuật có thể xem như là kết quả của một quá trình “tiến hóa”, trong đó giới khoa học cố gắng tìm cách cải thiện hiệu suất và hiệu quả của việc lưu thông và trao đổi các thông tin khoa học. Tuy nhiên, khi số lượng thông tin tăng nhanh chóng, việc đảm bảo chất lượng là một trong những ưu tiên hàng đầu của giới khoa học. Nhu cầu này dẫn đến sự xuất hiện của hệ thống bình duyệt và gần đây là cơ chế rút bài báo khoa học. (shrink)

Bắt đầu đổi mới kể từ năm 1986, hệ thống pháp luật Việt Nam đã không ngừng được xây dựng và hoàn thiện. Đến nay, chúng ta đã có một hệ thống pháp luật khá đầy đủ và đồng bộ trên hầu hết các lĩnh vực, đủ để điều chỉnh các quan hệ kinh tế - xã hội, tạo cơ sở pháp lý cho quản lý nhà nước cũng như môi trường, hành lang pháp lý dẫn dắt, thúc đẩy phát (...) triển kinh tế - xã hội. (shrink)

This essay briefly summarizes the key characteristics and social philosophies in Japan’s vision of Society 5.0. Then it discusses why Vietnam, as a developing country, can learn from the experiences of Japan in establishing its vision for an AI-powered human-centric society. The paper finally provides five concrete recommendations for Vietnam toward a harmonic and human-centric coexistence with increasingly competent and prevalent AI systems, including: Human-centric AI vision; Multidimensional, pluralistic understanding of human-technology relation; AI as a driving force for socio-economic development; (...) Bottom-up, participatory approach for building the vision; and Sustainability and inclusion in the adoption of AI. (shrink)

Five years ago, on May 24, 2019, the computer program ‘bayesvl’ was officially published on R under the name “bayesvl: Visually Learning the Graphical Structure of Bayesian Networks and Performing MCMC with ‘Stan’”. This program (or package) was developed by two founders of the SM3D Portal, Vuong Quan Hoang and La Viet Phuong, to improve the productivity of conducting social research. The package was designed with a pedagogical orientation, supporting users in familiarizing themselves with Bayesian statistical methods, MCMC simulation, and (...) visualization of technical diagnoses and results. (shrink)

Lý thuyết về tự do kinh tế chủ trương đề cao vai trò của thị trường, ủng hộ tự do kinh tế và hạn chế đến mức thấp nhất sự can thiệp của nhà nước, thậm chí nguồn gốc của lý thuyết này là lý thuyết kinh tế học cổ điển còn nhấn mạnh: nhà nước không can thiệp vào kinh tế.

Bài viết đánh giá các nhân tố tác động đến việc sử dụng QR-Code tại các cửa hàng tạp hóa trên địa bàn TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Kết quả nghiên cứu cho thấy, có 3 nhân tố ảnh hưởng đến việc sử dụng QR Code gồm: Tính dễ dàng thao tác; Tính nhanh chóng tiện lợi; Tính an toàn bảo mật. Từ đó, nghiên cứu kiến nghị đối với các ngân hàng và các tổ chức tín dụng cung (...) cấp dịch vụ QR Code đến người dân sử dụng rộng rãi hơn không chỉ ở khu vực thành thị, cũng như các khu vực nông thôn. [The paper evaluates factors affecting the use of QR-Code at grocery stores in Bien Hoa city, Dong Nai province. Research result points out 3 factors affecting the use of QR Code which are Ease of use; Speed and convenience; Safety and security. From this finding, the study suggests that banks and credit institutions provide QR Code service to people more widely not only in urban areas, but also in rural areas.]. (shrink)

As the world has become more digitally interconnected than ever before in the 21stcentury, the next generation is required to possess various sets of new skills to succeed in their works and lives. The purpose of the article is to present a dataset of socio-demographic, in-school, out-of-school factors as well as the eight domains of 21st-century skills of Vietnamese secondary school students. A total of 1183 observations from 30 secondary schools in both rural and urban areas of Vietnam are introduced (...) in this dataset. The linear regression analysis was also utilized as an analysis example for this dataset. The insights generated from the dataset are hoped to contribute to skills-based education and policy planning in Vietnam. (shrink)

The relationship between Vietnam and China could be captured in the Chinese expression of “同床异梦”, which means lying on the same bed but having different dreams. The two countries share certain cultural and political similarities but also diverge vastly in their national interests. This paper adds to the extant literature on this topic by analyzing the element of trust/mistrust in their interactions in trade-investment, tourism, and defense-security. The analysis shows how the relationship is increasingly interdependent but is equally fragile due (...) to the lack of trust on both sides. The mistrust or even distrust of Chinese subjects run deep within the Vietnamese mindset, from the skepticism of Chinese investment, Chinese tourists, discrimination against ethnic Chinese, to the caution against Chinese aggression in the South China Sea. The paper forecasts that, despite the deep-seated differences and occasional mistrust, going forward, neither side would risk damaging the status quo even when tensions peak. (shrink)

Trung Quốc là nền kinh tế lớn hàng đầu thế giới, vận hành với hiệu suất cao để đáp ứng nhu cầu sinh kế của hơn 1,4 tỷ người dân, và cung cấp một lượng hàng hóa công nghệ, tiêu dùng và cả nông phẩm tới thế giới. Hệ quả tất yếu của quá trình tăng trưởng liên tục hơn 4 thập niên là việc sử dụng tài nguyên, và trong quá trình sản xuất, chế tạo, chế biến cũng sản (...) sinh ra một lượng khí nhà kính (GHG) tích lũy khổng lồ phát thải vào khí quyển. Trong một thống kê được đăng trên The Guardian năm 2017, thế giới đã nhận thấy trong giai đoạn 1988-2015, 100 tổ hợp công nghiệp hàng đầu thế giới chịu trách nhiệm cho việc phát thải tới 71% tổng tồn lượng GHG trong khí quyển. Dẫn đầu danh sách này trên phương diện quốc gia là Trung Quốc, với thống kê chỉ 5 đại công ty Trung Quốc đã chiếm tới gần 17% tổng lượng phát thải, trong đó tổ hợp ngành than có trách nhiệm lớn nhất, tới 14,32%. Sau những tiến bộ công nghệ vượt bậc cũng như tích lũy thặng dư nền kinh tế, quá trình hiện đại hóa ở Trung Quốc sang thời kỳ Chủ tịch Tập Cận Bình đã chuyển hướng sang bảo vệ môi trường với các mục tiêu phát thải nghiêm ngặt. Chẳng hạn như xác định nhóm ngành sản xuất gang thép với vai trò lớn trong mục tiêu giảm phát thải GHG, chính phủ và lãnh đạo công nghiệp liên tục tìm kiếm giải pháp cho sự hạn chế nguồn tài nguyên, thúc đẩy khuếch tán công nghệ, ứng dụng tiến bộ trong giảm phát thải và thu giữ, chôn lấp các-bon, thích hợp với ngành thép, dựa trên đánh giá bằng hệ thống phân tích hướng tới giải quyết mục tiêu biến đổi khí hậu có tên viết tắt “C3IAM/NET-IS.”. (shrink)

Extant literature suggests a positive correlation between social trust (also called generalized trust) and life satisfaction. However, the psychological pathways underlying this relationship can be complex. Using the Bayesian Mindsponge Framework (BMF), we examined the influence of social trust in a high-violence environment. Employing Bayesian analysis on a sample of 1237 adults in Cali, Colombia, we found that in a linear relationship, generalized trust is positively associated with life satisfaction. However, in a model including the interactions between trust and education (...) level as well as between trust and socioeconomic status, generalized trust is found to be negatively associated with life satisfaction. In this non-linear relationship, both education level and socioeconomic status have moderating effects against the negative association between generalized trust and life satisfaction. In other words, less educated people living in worse socioeconomic conditions are more likely to have lower life satisfaction when they have higher levels of social trust. In contrast, highly educated people living in better socioeconomic conditions are more likely to have higher life satisfaction when they have higher levels of social trust. Due to the facilitating function of trust in information processing, lowering the rigor of the filtering system in a high-violence social environment will likely put an individual at risk. Based on our findings, we suggest that policymakers should consider the impacts of social contexts when advocating for increasing social trust. We also recommend that researchers carefully examine the psychological mechanism underlying an observed association before making suggestions for policymaking. (shrink)

Extant literature suggests a positive correlation between social trust (also called generalized trust) and life satisfaction. However, the psychological pathways underlying this relationship can be complex. Using the Bayesian Mindsponge Framework (BMF), we examined the influence of social trust in a high-violence environment. Employing Bayesian analysis on a sample of 1237 adults in Cali, Colombia, we found that in a linear relationship, generalized trust is positively associated with life satisfaction. However, in a model including the interactions between trust and education (...) level as well as between trust and socioeconomic status, generalized trust is found to be negatively associated with life satisfaction. In this non-linear relationship, both education level and socioeconomic status have moderating effects against the negative association between generalized trust and life satisfaction. In other words, less educated people living in worse socioeconomic conditions are more likely to have lower life satisfaction when they have higher levels of social trust. In contrast, highly educated people living in better socioeconomic conditions are more likely to have higher life satisfaction when they have higher levels of social trust. Due to the facilitating function of trust in information processing, lowering the rigor of the filtering system in a high-violence social environment will likely put an individual at risk. Based on our findings, we suggest that policymakers should consider the impacts of social contexts when advocating for increasing social trust. We also recommend that researchers carefully examine the psychological mechanism underlying an observed association before making suggestions for policymaking. (shrink)

Biến đổi khí hậu là một cụm từ dùng để chỉ sự thay đổi của hệ thống khí hậu gồm khí quyển, thủy quyển, sinh quyển, thạch quyển ở hiện tại và trong tương lai bởi các nguyên nhân khách quan và chủ quan trong một giai đoạn nhất định.

Sự phát triển của công nghệ thông minh đã khiến bài toán về mô hình hóa quá trình chắt lọc từ biển thông tin hỗn loạn để tạo ra tri thức hữu ích ngày càng trở nên cấp thiết. Bài viết giới thiệu mô hình hành vi chấp nhận công nghệ qua tiếp biến văn hóa mindsponge, gọi tắt là mô hình MTAM.

Folklore has a critical role as a cultural transmitter, all the while being a socially accepted medium for the expressions of culturally contradicting wishes and conducts. In this study of Vietnamese folktales, through the use of Bayesian multilevel modeling and the Markov chain Monte Carlo technique, we offer empirical evidence for how the interplay between religious teachings (Confucianism, Buddhism, and Taoism) and deviant behaviors (lying and violence) could affect a folktale’s outcome. The findings indicate that characters who lie and/or commit (...) violent acts tend to have bad endings, as intuition would dictate, but when they are associated with any of the above Three Teachings, the final endings may vary. Positive outcomes are seen in cases where characters associated with Confucianism lie and characters associated with Buddhism act violently. The results supplement the worldwide literature on discrepancies between folklore and real-life conduct, as well as on the contradictory human behaviors vis-à-vis religious teachings. Overall, the study highlights the complexity of human decision-making, especially beyond the folklore realm. (shrink)

Bài viết đưa ra cái nhìn tổng quan về khái niệm AI, đánh giá hiện trạng ứng dụng AI trong công tác kế toán của các doanh nghiệp tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu là cơ sở để đề xuất giải pháp tích hợp AI vào quy trình kế toán nhằm giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình kế toán.

Mới đây, trong bài đánh giá tình hình phát triển tổng hợp của Tạp chí Economics and Business Letters, các bài nghiên cứu nhận được nhiều trích dẫn nhất của tạp chí ở cả 3 cơ sở dữ liệu Google Scholar, Web of Science và Scopus đã được vinh danh. Nghiên cứu của TS Vương Quân Hoàng về nguyên lý bán dẫn trong trao đổi giá trị tiền tệ và môi sinh đã đứng đầu ở cả 3 hạng mục. Việc (...) một nghiên cứu lý thuyết được vinh danh bởi tạp chí khoa học được bảo trợ bởi Đại học Oviedo - một trong những trường đại học lâu đời nhất tại châu Âu (450 tuổi), là tín hiệu tích cực về sự lan tỏa và đóng góp của khoa học Việt Nam. (shrink)